عملیات البرز نیروی هوایی ارتش در جنگ

رادیو بغداد در اخبار خود اعلام می‌کند که اکثر پایگاه‌ها و باندهای پرواز هوایی ایران را بمباران کرده است و طی پیامی از خلبان‌های ایرانی درخواست می‌کند خود را به عراق رسانده و پناهنده شوند. همین رادیو طی تحلیلی اظهار می‌دارد که پس از کودتای نوژه، تعداد زیادی از خلبان‌های ایرانی از نیروی هوایی اخراج شده‌اند و همچنین به دلیل خروج مستشاران خارجی کسی قادر نیست هواپیماهای جنگی ایران را در حالت عملیّات نگه‌داشته و آنها را به‌ کارگیرد و باز در تکمیل این جنگ روانی اعلام می‌کند که به خاطر آتش‌سوزی پالایشگاه آبادان، دیگر سوختی وجود ندارد.

در ظاهروبنابه محاسبات افسران عراقی ومستشاران خارجی همه چیز بیانگر آن است که از سوی نیروی هوایی ایران هیچ خطری متوجه عراق نیست. با تجاوز رسمی عراق، همه منتظرند که کدام نیرو اولین پاسخ این تجاوز را خواهد داد. هنوز 10 ساعت  از حملة عراق به فرودگاههای ایران نگذشته است که 140 فروند جنگنده ایرانی در حریم هوایی بغداد ظاهر می‌شوند و طی عملیات برق‌آسا چندین پایگاه نظامی و دیگر مراکز مهم و حساس را در بغداد و سایر شهرهای عراق بمباران می‌کنند. صدام که به خاطر پدافند قوی عراق و به زعم خود ضعف نیروی هوایی ایران، هرگز انتظار چنین حمله گسترده‌ای را از سوی ایران نداشت، مدعی می‌شود که هواپیماهای ایران از سوریه به پرواز در‌آمده‌اند.

در حیرت همگان خبر می‌رسد که در این حمله، اهدافی در نزدیکی مرز سوریه و اردن نیز بمباران شده است. این عملیات و نفوذ تا این حد در خاک عراق، حتی حیرت کارشناسان نظامی خارجی را نیز برمی‌انگیزد که خلبانان ایرانی چگونه توانسته‌اند از دیوار توپ‌های ضدهوایی و موشک‌های سام عبور کرده و تا مرزهای اردن برسند و اهدافی را در آنجا بمباران کنند.
نیروی هوایی جمهوری اسلامی به رغم مشکلات بی‌شمار، توان و قابلیت رزمی خود را با این حمله به منصفة ظهور رسانده و به طرز باشکوهی به نمایش می‌گذارد. مردم باشور و شعف به پایگاههای هوایی هجوم برده و با قربانی کردن، مقدم خلبانان شایسته و شجاع را گرامی می‌دارند. بدین ترتیب نیروی هوایی، از این پس با عزمی  جزم، در سه جبهه به مقابله با نیروی هوایی، دریایی و زمینی عراق می‌پردازد. نیروی هوایی در اولین قدم، تمامی حملات برون مرزی دشمن را با قاطعیت پاسخ می‌دهد و تمامی تلاش خود را به کار می‌گیرد و تعداد زیادی از هواپیماهای مهاجم دشمن را در آسمان ایران مورد هدف قرار داده و ساقط می‌کند. در پی تعرضات دریایی دشمن، نیروی هوایی به یاری نیروی دریایی شتافته و با حملات پیاپی، ضربات سنگینی به شناورهای دشمن وارد می‌آورد که تعدادی از ناوشکنهای دشمن را برای همیشه به قعر آبهای خلیج‌فارس می‌فرستد. در ادامة عملیات با حمایت جانانه و فراموش‌نشدنی از نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران که مشغول اجرای عملیات غرور انگیز مروارید بودند،در هفتم اسفند ماه 1359 برای همیشه به حضور دشمن در آبهای خلیج فارس خاتمه می‌دهد و باقیمانده شناورهای عراقی مجبور به فرار به خورعبدالله می‌شوند.

*سوخو-22 منهدم شده نیروی هوایی عراق

نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جبهه‌های نبرد با تلاشهای فراموش نشدنی به حمایت از رزمندگان اسلام می‌پردازند و با انهدام ادوات و امکانات دشمن، وی را مستأصل و زمینگیر می‌سازد.
در راستای انجام بزرگترین عملیات تاریخ جنگهای هوایی ایران ،عملیات کمان99انجام شد.
پایگاه بوشهر که تا به آن روز پرواز 40 فروند فانتوم را با هم تجربه نکرده بود، آماده بود. هواپیماها برروی باند پروازی قرار گرفتند و یکی پس از دیگری در دل آسمان جای گرفتند. بعد از سوختگیری هوایی، به سمت اهداف حرکت کردند. در آسمان بغداد به خاطر این که این اولین عملیات بزرگ نیروی هوایی بود، ناهماهنگی بوجود آمده بود. به شکلی که وقتی هواپیماهای پایگاه بوشهر به آن جا رسیدند، هواپیماهای دیگر از ارتفاع بالاتر درحال بمباران بودند که خلبانان شجاع ما با مانورهایی زیبا، خود را در امان نگاه داشته و اهداف مورد نظر را بمباران کردند. 
موج دوم حملات آغاز شد. پایگاه تهران حمله ای دیگر را آغاز نمود که بر اساس آن هشت فروند فانتوم هر کدام به 6 بمب MK82، چهار بمب و موشک های راداری مسلح شدند و به همراه یک فروند فانتوم شناسایی به قصد بمباران پایگاه هوایی الرشید در جنوب بغداد و فرودگاه بین المللی بغداد به پرواز در آمدند. 
قبل از ورود به خاک عراق، فانتوم ها به دودسته تقسیم شدند و با کم کردن ارتفاع از مرز گذشتند و وارد خاک عراق شدند. وقتی به بغداد رسیدند، پدافند عراق که دیگر آگاه شده بود، آسمان بغداد را به گلوله گرفته بودند و دودهای ناشی از آن کل آسمان را پوشانده بود. ولی خلبانان شجاع نیروی هوایی با رشادتی مثال زدنی، به سمت اهداف خود در پایگاه الرشید و فرودگاه بغداد شیرجه رفتند و تمامی بمب های خود را بر روی اهداف ریختند که در نتیجه آن باند فرودگاه، ساختمان های آن و ماشین آلاتی که در آن قرار داشت، تقریبا منهدم شد. 

وضعیت دشمن بعد از پایان عملیات:

مامی اهداف از پیش تعیین شده در خاک عراق در هم کوبیده شد و هیچ منطقه عملیاتی از قلم نیفتاد در این عملیات:
پایگاه های هوایی الرشید بغداد، کوت در استان العماره، موصل در استان نینوا، ناصریه در استان ذیقار، شعیبه در استان بصره، پایگاه هوایی کرکوک در استان کرکوک، پایگاه های هوایی حبانیه شامل دو پایگاه تموز و هضبه در غرب بغداد، پایگاه هوایی ام القصر، فرودگاه بین المللی بغداد و فرودگاه المثنی، توسط بمب افکن های ایرانی بمباران شد. 
هر دو باند پروازی پایگاه کرکوک، پالایشگاه های نفت کرکوک و بصره، فرودگاه حبانیه شمالی، فرودگاه المثنی، پل های ارتباطی تنومه و بصره و چاه های نفت باباگرگر و مخازن نفت موصل و تاسیسات گازی کرکوک، تنها قسمتی از خسارت های وارد به عراق بود 
با انجام این عملیات، نیروی هوایی عراق بیش از 55 درصد از توان خود را از دست داد و تا مدت ها پایگاه های هوایی آنان قادر به استفاده از تمام یا بخشی از توان خود نبودند. پایگاه هوایی الرشید به عنوان یکی از مهم ترین پایگاه های هوایی عراق، تا 69 روز نتوانست عملیاتی شود که این خود شدت حملات خلبانان تیز پرواز نیروی هوایی را نشان می داد و از سویی تمام برآوردهای دشمن را درباره این نیرو برهم زده بود. زیرا اطلاعات آنان حکایت از زمینگیر بودن نیروی هوایی ایران داشت و براستی خلبانان شجاع ما نه تنها تمامی معادلات عراق را برهم ریخته بودند، بلکه به کشورهای دوست و هم پیمان عراق شامل کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، فرانسه، آلمان و از همه مهم تر آمریکا، پاسخی قاطع داده بودند و آنان تازه فهمیده بودند که محاسبات شان چندان دقیق هم نبوده است. 

پایگاه های هوایی شرکت کننده و اهداف هر کدام :

-    48 فروند هواپیمای جنگنده بمب افکن F-5E از پایگاه هوایی تبریز به پرواز درآمدند و پایگاه هوایی موصل را در هم کوبیدند. 
-    40 فروند هواپیمای جنگنده بمب افکن F-5E از پایگاه هوایی دزفول به پرواز درآمدند و پایگاه هوایی ناصریه را در هم کوبیدند.
-    16 فروند هواپیمای جنگنده بمب افکن فانتوم از پایگاه همدان به پرواز درآمدند و پایگاه هوایی کوت را در هم کوبیدند.
-    12 فروند هواپیمای جنگنده بمب افکن فانتوم از پایگاه بوشهر به پرواز در آمدند و پایگاه هوایی شعیبه را در هم کوبیدند. 
-    12 فروند هواپیمای جنگنده بمب افکن فانتوم از پایگاه همدان به پرواز درآمدند و پایگاه هوایی الرشید در نزدیکی بغداد را بمباران کردند. 
-    هواپیمای جنگنده بمب افکن فانتوم از پایگاه بوشهر به پرواز در آمدند و فرودگاه بغداد و پایگاه شمالی حبانیه را در غرب بغداد در هم کوبیدند.
برای این عملیات جمعا 380 نفر از کارکنان نیروی هوایی با 200 فروند جنگنده بمب افکن به پرواز در آمدند که 140 هواپیما از مرز عبور کرد. 
در این روز، تیزپروازان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با 300 پرواز عملیاتی، علاوه بر این که این حرکت را در کارنامه خود ثبت کردند، باعث شدند ارتش عراق در بکارگیری نیروهایش دچار مشکل شود و با از دست دادن آزادی عمل، نیروی زمینی خود را بدون پشتیبانی هوایی در صحنه نبرد در مناطق اشغالی ایران، به حال خود رها کند و عراق به این باور برسد که خوزستان از خاک ایران جدا شدنی نیست.

بازتاب این عملیات:

در پی انجام موفقیت آمیز این عملیات، خبرگزاری های خارجی پرواز خلبانان ایرانی را اعجاب انگیز و مانورهوایی آنان را در بغداد و در برابر پدافند هوایی قدرتمند آن، بی نظیر خواندند. رسانه های همگانی نیز از وحشت مردم از ادامه این بمباران هوایی خبر دادند. آنان اذعان داشتند که خلبانان ایرانی چنان مانور لابه لای ساختمان های بغداد می دادند که ما مات و حیران زده شده ایم. عکاسی آمریکایی عکسی از یکی از فانتوم های ایرانی از طبقه چهارم ساختمان محل سکونت خود گرفته بود که نشان می داد یک فروند فانتوم نیروی هوایی در ارتفاعی کم تر از چهار متر از سطح زمین پرواز می کند و این مهارت خلبانان ایرانی را بر همگان ثابت نمود. 
آن چه که می شود از اخبار منتشر شده متوجه شد، ضربه شدید روحی و وحشتی بود که عراق و هم پیمانانش خورده بودند.

شهدا و عقابان از دست رفته در این عملیات: 

-همایون شوقی
-غفار رامین فر
-غلامحسین عروجی
-مسیح الله دین محمدی
-بهرام عشقی پور 
-عباس اسلام نیا 

بهرام عشقی پور وعباس اسلام نیا به عنوان لیدر دسته پروازی پایگاه همدان بودند، هواپیمای آنهابر روی پایگاه دچار نقص فنی شدند و تلاش شان برای نشاندن هواپیما نیز موفق نبود ، برای این که هواپیمای شان بر روی خانه های سازمانی فرودگاه سقوط نکند، آن را به ساختمان محل سکونتشان کوبیدند و همراه با همسرانشان جاودانه شدند. 

 *شهید غفار رامین فر

*شهید همایون شوقی

* شهید غلامحسین عروجی

منابع:

 http://www.sajed.ir/

دانشنامه عمومی ویکی پدیا

گرد آورنده: پارسا (بخش نظامی)

معرفی پهباد جدید سپاه پاسداران با نام شاهد 129+ عکس و فیلم پرواز

نیروی هوافضای سپاه در روز شنبه مورخ 92/7/6 جدید ترین دستآور خود را در زمینه پهباد و پرنده بدون سرنشین رونمایی کرد. پهباد رونمایی شده نام شاهد 129 را یدک می کشد و در رده پهباد های پیشرفته جهان قرار دارد. پروژه ساخت این پهباد از 1386 آغاز شده و با تلاش متخصان و مهندسان صنایع هوافضای سپاه تکمیل شد. 

 به گفته سرلشکر جعفری فرمانده کل سپاه، این پهباد کاملا بومی طراحی و ساخته شده و قابلیت حمل جنگ افزار های ساخت داخل اعم از بمب های هوشمند و موشک های حرارت یاب را دارد. این پهباد قابلیت پرواز 24 ساعته را با هربار سوختگیری داراست. همچنین این پهباد توانایی حمل 8 موشک/ بمب را داراست. 

به گفته فرمانده کل سپاه پاسداران، پرواز یک ساعته یک جنگنده حدود ده هزار دلار هزینه دارد در صورتی که هر 24 ساعت پرواز پهباد شاهد 129 حداکثر صد دلار هزینه می طلبد. 

این پهباد قابلیت انهدام سازی انواع اهداف پرنده ثابت، متحرک، اهداف زمینی، گشت های شناسایی و حفاظت از مرز هارا دارد. 

تولید انبوه این پهباد به دستور فرماندهی کل سپاه در دستور کار قرار گرفت. 

تصاویر منتشر شده از این پهباد: 

*منبع تصاویر: خبرگزاری فارس

برای دانلود فیلم پرواز پهباد شاهد 129 اینجا را کلیک کنید. 

گردآورنده: پارسا (بخش نظامی)

به مناسبت سالگرد پرواز ابدی عقاب آسمان کشور

با عرض پوزش به علت تاخیر در عرضه مطالب جدید به طور مرتب. امروز به مناسبت سالگرد شهادت شهید بابایی ویژه نامه ای خدمت شما خوانندگان عزیز آماده کردیم. امیدوارم لذت ببرید.

مقدمه:

شهید بابایی از خلبانان شجاع و دلسوز نیروی هوایی ارتش بود و در زمان جنگ تحمیلی، از وی به عنوان مغز متفکر نیروی هوایی یاد می شد. وی فرمانده پایگاه هشتم هوایی اصفهان و هم چنین معاون عملیات اجرایی نیروی هوایی ارتش بود. 

کودکی و نوجوانی: 

شهید بابایی در 14 آذز 1329 و در خانواده ای متوسط چشم به دنیا گشود. عباس از کودکی به شرکت در تعزیه های مذهبی علاقه داشت و هر سال در تعزیه های پدرش در روز عید قربان نقش حضرت اسماعیل را بر عهده می گرفت. وی در دبستان دهخدا که مدیرش دایی خودش بود به تحصیل دوران ابتدایی پرداخت و سپس در دبیرستان نظام وفای شهر قزوین با معدل 11/77 دوران دبیرستان را پشت سر گذاشت. وی سپس در امتحان ورودی دانشگاه(کنکور) شرکت کرد و در دو رشته خلبانی جنگنده و  پزشکی عمومی قبول شد اما بر خلاف اصراز زیاد پدر، عباس وارد دانشگاه خلبانی شد و دوره های مقدماتی را با موفقیت گذراند و موفق شد بورسیه تحصیل دوره های پیشرفته در آمریکا را بگیرد.

تحصیلات:

شهید بابایی پس از قبول شدن در دانشگاه افسری وارد نیروی هوایی ایران شد و پس از گذراندن آموزش های مقدماتی به مدت 2 سال برای تکمیل آموزش های خلبانی به آمریکا فرستاده شد. عباس یکی از شاگردان ممتاز پایگاه بود اما وی به دلیل خواندن نماز های یومیه خود در خوابگاه به فرمانده پایگاه گزارش داده شد. فرمانده هم گواهینامه پرواز شهید را به حالت تعلیق در آورد. روزی شهید بابایی به دفتر فرمانده پایگاه می رود و از او می خواهد تجدید نظر کند و با امضای گواهینامه پرواز وی موافقت کند اما ناگهان تلفن فرمانده زنگ می خورد و برای مدتی بیرون می رود. عباس از پنجره بیرون را نگاه می کند. ظهر است. شروع به نماز خواندن در گوشه دفتر فرمانده آمریکایی می کند. ناگهان در حین نماز خواندن عباس فرمانده بر می گردد و با صحنه ی عبادت وی روبرو می شود. پس از اتمام نماز، عباس برای فرمانده توضیح می دهد که فقط عبادت می کرده و مورد مشکوک و خاصی نیست و چون عباس از شاگردان ممتاز مدرسه خلبانی بود فرمانده گواهینامه خلبانی وی را امضا می کند و رسما لقب کاپیتان بابایی را دریافت می کند. 

بازگشت به ایران:

شهید بابایی پس از اتمام آموزش های خود فارغ التحصیل می شود و سپس پس از بازگشت به ایران برای خلبانی با هواپیمای اف-5 به پایگاه هوایی دزفول فرستاده می شود. وی و همسرش در خانه سازمانی که از طرف دولت به آنها داده شد برای مدتی زندگی می کنند اما با ورود شکاری رهگیر اف-14، از عباس خواسته می شود تا به پایگاه هوایی اصفهان رفته و آموزش های لازم جهت خلبانی با اف-14 را ببیند.

اصفهان:

شهید بابایی پس از دزفول به اصفهان منتقل شد تا دوره های لازم برای خلبانی اف-14 را ببنید(خلبانان اف-14 از بین برجسته ترین خلبانان اف-5 انتخاب می شوند). اول دوره های تئوری لازم را با موفقیت کامل گذراند سپس با شبیه ساز پرواز کرد و پس از کامل کردن آموزش های ابتدایی اولین تیک آف را با اف-14 از باند پایگاه انجام داد و رسما خلبان اف-14 شد. 

خانواده و ازدواج:

پدر شهید بابایی پزشک بود و درمانگاهی در شهر قزوین داشت. شهید بابایی با دختر دایی خود(صدیقه حکمت) ازدواج کرد و صاحب 2 پسر به نام های محمد و حسین و 1 دختر به نام سلما شد. همسر شهید بابایی معلم دبستان است و در دوران خدمت عباس در دزفول، ایشان به تدریس در یک دبستان دخترانه می پرداختند. 

بعد از پیروزی انقلاب: 

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 57، شهید بابایی به همراه جمعی از پرسنل نیروی هوایی(از جمله شهید فکوری و شهید دوران و بقیه شهدای گرامی نیروی هوایی) به دیدار امام خمینی رفتند و با ایشان بیعت کردند (روز 19 بهمن که به روز نیروی هوایی معروف است). 

فروش اف-14 ها:

پس از انقلاب دولت موقت در صدد فروش هواپیماهای پیشرفته اف-14 قرار گرفت اما با سماجت شهید بابایی و فداکاری های بسیار ایشان، دولت موقت را راضی کردند تا برای جلوگیری از هرگونه حمله احتمالی به خصوص از عراق اف-14 ها در کشور بمانند. 

فرماندهی پایگاه اصفهان:

شهید بابایی در سال 1360 به فرماندهی پایگاه هوایی اصفهان منصوب شد و درجه وی به سرهنگ دومی ارتقا پیدا کرد. سپس در سال 1362 ایشان درجه سرهنگ تمامی را دریافت کردند و همچنین به ایشان سمت معاونت عملیاتی نیروی هوایی داده شد. وی پس از 4 سال در اردیبهشت سال 1366 به درجه سرتیپ تمام ارتقا پیدا کرد. 

شهادت:

شهید بابایی در سن 37 سالگی و پس از انجام بیش از 60 ماموریت موفق در روز 15 مرداد 1366 مصادف با روز عید قربان به پایگاه نوژه در همدان رفت سپس از آنجا با هواپیمای اف-5 به تبریز فرستاده شد و از پایگاه دوم تبریز برای انجام عملیات آماده شد و آخرین پرواز خود را برای بمباران اهدافی در شمال عراق انجام داد اما در راه برگشت به اشتباه مورد اصابت پدافند خودی قرار گرفت و شهادت را به آغوش گرفت و برای همیشه آسمانی شد.

برخی از طرح های شهید بابایی:

شهید بابایی به مغز متفکر نیروی هوایی معروف بود و چند طرح مهم از جمله مشارکت در پروژه سجیل (تبدیل موشک زمین به هوای هاوک به موشک هوا به هوا)، انتقال تعدادی از هواپیمای اف-14 به پایگاه هوایی بوشهر برای مقابله با حملات هوایی رژیم بعث به نفتکش های ایران، اضافه کردن قابلیت سوختگیری هوایی به بمب افکن اف-5، تلاش برای ساخت قطعات هواپیما ها در داخل و... می توان نام برد. 

پرسنل وبلاگ دنیای هوانوردی سالزور شهادت شهید بابایی را به خانواده عزیز ایشان، پرسنل نیروی هوایی و تمام مردم ایران زمین تسلیت می گوید. 

نویسنده: پارسا (بخش نظامی)

خاطره ای از شهید بابایی به مناسبت ماه رمضان

خانم اقدس بابایی، خواهر گرامی شهید سرلشگر عباس بابایی نقل می کنند:

در سال 1353 همراه همسرم (آقای سعیدنیا) که از کارکنان نیروی هوایی ارتش بودند؛ در منازل سازمانی پایگاه دزفول زندگی می کردیم. حدود دو سال می شد که عباس از آمریکا برگشته بود و به منظور گذراندن دوره تکمیلی خلبانی هواپیمای اف 5 به پایگاه ذزفول منتقل شده بود.

در آن زمان او هنوز ازدواج نکرده و بیشتر وقتها در کنار ما بود.

به یاد دارم روزی از روزهای ماه مبارک رمضان بود و طبق معمول عباس صبح قبل از رفتن به محل کار به خانه ما آمد. چهره اش را غم و اندوه پوشانده بود و ناراحت به نظر می رسید. وقتی دلیل آن را جویا شدم، با افسردگی گفت:

-        - نمی دانم چه کار کنم؟ به من دستور داده اند که امروز را روزه نگیرم.  با شگفتی پرسیدم:

-        - برای چه؟

-         عباس ادامه داد:

-        -یکی از ژنرالهای آمریکایی به پایگاه آمده و قرار گذاشته است تا امروز ناهار را در باشگاه افسران و با خلبانان بخورد؛ به همین خاطر فرمانده پایگاه به خلبانان دستور داده تا امروز را روزه نگیرند.

او را دلداری دادم و گفتم:

-        - عباس جان! خدا بزرگ است. شاید تا ظهر تصمیمشان عوض شد.

او درحالی که افسرده و غمگین خانه را ترک می کرد، رو به من کرد و گفت:

-       -  خدا کند همانطور که تو می گویی بشود.

ساعت سه بعد از ظهر بود که عباس به منزل ما آمد. او خیلی خوشحال به نظر می رسید. با دیدن من گفت:

-        - آبجی! هنوز روزه هستم.

من شگفت زده از او خواستم تا قضیه را برایم تعریف کند. عباس کمی به فکر فرو رفت و در حالی که از پنجره به دور دست می نگریست، آهی کشید و گفت:

-        - آبجی! ژنرالی که قرار بود ناهار را با خلبانان بخورد، قبل از ظهر به هنگام پرواز با کایت در سد دزفول سقوط کرد و کشته شد.

        

        آســوده بـخواب عباس راهت را ادامه می دهیم

به مناسبت سانحه 12 تیر 1367

* تمبر یادبود حادثه 12 تیر 1367

امروز 12 تیرماه, بیست و پنجمین سالگرد سقوط ایرباس هما توسط ناو وینسنس نیروی دریایی آمریکا در خلیج فارس است.

مقدمه حادثه 
جولای 1988 جنگ نفتکشها به اوج خود رسیده بود, نفتکش ها و کشتیهای باری بارها در میان آتش مابین ایران و عراق گرفتار آمده بودند, از سال 1982 عراق با حمله به اسکله های نفتی و نفتکش ها سعی در کاهش توان مالی ایران داشت که توسط ایران پاسخ میشد.
آمریکا با گسیل نیروی دریایی خود به تنگه هرمز جهت حفظ امنیت منافع ملی خود جبهه جدیدی در جنگ خلیج فارس باز کرد, در سال 1987 میراژ عراقی یکی از ناو های آمریکا را هدف قرار داد در حالی که از سوی ایران با قایق های تندرو سپاه مجهز به کاتیوشا و آر پی جی 7 مواجه بودند, کمی قبل از این حادثه بود که ناو امریکایی با برخورد به مین تا آستانه غرق شدن آسیب میبیند و آمریکا با متهم کردن ایران در بزرگترین عملیات دریایی خود پس از جنگ دوم اقدام به حمله به سکوی نفتی و درگیری با نیروی دریایی ایران میکند که قسمت عظیمی از توان نیروی دریایی از کار افتاده و ناو سهند غرق میشود .
با افزایش شعله جنگ در خلیج فارس ناو USS Vincennes جهت جایگزینی ناو USS Sides که در حال خروج از خلیج فارس بود وارد منطقه و در کنار USS Montgomery قرار میگیرد.
روز حادثه
سه ژولای1988 با درگیری آغاز میشود, ابتدا هواپیمای گشت دریایی P-3 Orion ایران با پرواز نزدیک جهت ارزیابی تحرکات دریایی آمریکا به ناو های آمریکا با اخطار آنها مواجه و فاصله گرفته و دورادور به حضور خود در منطقه ادامه میدهد سپس کلید حادثه با دریافت پیام درخواست کمک از نفتکش دانمارکی کارما میرسک زده میشود, ناو USS Montgomery با حضور در منطقه اقدام به شلیک گلوله اخطار به سوی قایقهای ایرانی که به تعداد 15 تا 20 فروند بودند میکند و نفتکش را تا گذشتن از تنگه هرمز اسکورت میکند, ناو USS Sides نیز که در حال خروج از خلیج فارس بود با شنیدن پیام دور زده و به منطقه درگیری بازمیگردد, در این درگیری ها چند بار نیز ناوهای وینسنس و مونتگومری جهت تعقیب قایق های وارد آبهای عمان شده که با اخطار نیروی دریایی انگلیس که در کنار نیروی دریایی عمان مستقر بودند بازگشتند, حادثه با بازگشت قایق های تندرو به داخل آبهای ایران بنظر تمام شده میامد که ناو وینسنس برخلاف وظیفه مشخص شده آن که حمایت از نفتکش ها در زمان حمله و نه حمله به قایق ها و تحریک آنها است به تعقیب قایق های تندرو به داخل آبهای ایران میکند و هلیکوپتری جهت ارزیابی به سمت قایق ها به پرواز در میاید, هلیکوپتر پیش از فاصله معین شده به نیروهای سپاه نزدیک میشود که طبق گفته های خلبان هلیکوپتر که بعد ها در دادگاه مورد تردید قرار گرفت از سوی قایق های تند رو به آنها شلیک میشود, هلیکوپتر بدون آسیب دیدگی به سمت وینسنس برمیگرد و ناو وینسنس با تماس با فرمانده ای نظامی منطقه با مبالغه که در نوار پخش شده نمایان است خواستار اجازه درگیری میشود که طبق قوانین نظامی آمریکا اجازه جواب دادن آتش داده میشود.

*صفحه نمایش ناو وینسنس

ناو وینسنس واره آبهای ایران شده و با گذشتن از خط منطقه جنگی تعیین شده توسط ایران با حداکثر سرعت به تعقیب و شلیک توپ به قایق ها میکند, قابل ذکر است که این ناو در طول ماه قبل 15 بار وارد آبهای ایران شده بود, در حالی که ناوهای وینسنس و مونتگمری در حال گشودن آتش به سمت قایق های ایرانی بودند, ایرباس 300 پرواز 655 بندرعباس به دوبی با 20 دقیقه تأخیر بدون آگاهی از کارزاری که در حال وقوع است از بندرعباس تیک آف کرده و برفراز خلیج فارس و منطقه درگیری به سمت امارات با سیگنال غیر نظامی شروع به اوجگیری میکند.

اشتباه مرگبار 
با ظهور ایرباس بر رادار ناو وینسنس, ناو با فرستادن سیگنالهای IFF اقدام به شناسایی پرنده ناشناس میکند ولی به دلیلی که ناو وینسنس قادر به فرستادن سیگنالهای قابل دریافت توسط هواپیماهای بازرگانی نبود اکثر پیامهای اخطار فرستاده شده در فرکانسهای نظامی بود ایرباس قادر به دریافت آن و پاسخ نبوده و حتی در آخرین اقدام ناو در فرستادن پیام اخطار بر روی کانال بین المللی به دلیلی که ناو آنها را اف-14 خطاب کرده و سرعت آنها را اشتباها بجای 300 نات, 350 نات ذکر میکند خلبان ایرباس متقاعد میشود که این اخطار برای آنها نیست, افسران ناو حتی برنامه پروازهای عبوری مسافربری را جهت شناسایی هواپیما چک میکنند ولی اختلاف زمانی و تاخیر 20 دقیقه ای پرواز را در نظر نگرفته و متوجه حضور پرواز 655 در منطقه نمیشوند.

برخلاف ادعای ویلیام راجرز فرمانده ناو وینسنس USS Vincennes که هواپیما را در حال شیرجه با سرعتی زیاد به سمت ناو و خارج از کوریدور پروازهای بین المللی ذکر میکرد دریادار دیوید کارلسون فرمانده ناو USS Sides که در حال دیدن هواپیما با دوربین و درون رادار بود میگوید هواپیما با جثه بزرگ, سرعت پائین در حال صعود بود و هیچکدام از پارامترهای هواپیمای جنگی را نشان نمیداد و طبق داده های راداری کاملا در دالان هوایی پرواز میکرد بعلاوه درصورتی که هواپیما اف-14 بود این هواپیما قادر به حمله به اهداف دریایی نمیباشد و خطری ما را تهدید نمیکرد وی ادامه میدهد برخلاف ادعای فرمانده ناو وینسنس هواپیما به سمت ناو در حرکت نبود بلکه ناو در حین تعقیب قایق های تند رو خود را در مسیر ایرباس قرار داده بوده است حتی ناو برای اجتناب از پرواز به روی ناو به سمت راست تغییر مسیر داده و در نهایت برای پرهیز از ناو مونتگمری با اخطار ناو سایدز مجددا به راست گردش میکند که داده های استخراج شده راداری ناو وینسنس این گفته را تائید میکند .

* مسیر واقعی پرواز 655 ایران ایر

در آخرین اقدام درخواست رهگیری ایرباس توسط هواپیماهای ناو هواپیمابر حاضر در منطقه میشود که به دلیل خطر اصابت آتش خودی اقدام به رهگیری نمیشود, در نهایت با شلیک دو موشک استاندارد ایرباس ایران ایر با 290 سرنشین سقوط کرده و هفتمین سانحه هوایی پر تلفات تاریخ رقم میخورد.

واکنش ها پس از سقوط 
با انعکاس تصاویر اجساد و قطعات هواپیمای ایرباس شناور بر آب در رسانه های جهان ابعاد این فاجعه بشری نمایان شده و کاخ سفید ابتداء با سکوت خبری و پرهیز از اقرار به خطای ناو وینسنس در برقراری ارتباط و برآورد صحیح اطلاعاتی, ایران را به دلیل فرستادن هواپیمای خود به منطقه درگیری و جواب ندادن به پیام اخطار در قبول مسولیت این فاجعه شریک دانست, در این گزارش هیچ اشاره ای به اشتباه ناو در برقراری ارتباط صحیح با ایرباس, اشتباه در تعیین موقعیت هواپیما و بودن ناو وینسنس در آبهای ایران در زمان شلیک نشده است. 

تمام خدمه ناو وینسنس ابتدا در دادگاه اظهار بر رفتار خصمانه هواپیما و شیرجه آن بر روی ناو و فرستادن کدهای نظامی کردند ولی سپس با جوابهای مثل "فکر میکنم", "شاید" و "به نظر میآمد" در نشان دادن دلیلی قطعی برای شلیک متزلزل شدند, آدمیرال ویلیام فوگاتی با همکاری تیمی از روانشناسان به تحقیقی مستقل در یافتن دلیل این اقدام پرداختند, آنها نتیجه گرفتند که در محیط جنگی و ترسناک جنگ که از قبل ذهن کارکنان کشتی آماده قبول حمله اف-14 ایران شده است شخص دچار توهمی که در روانشناسی به آن scenario fulfillment میگویند میشود و ذهن وی تمام واقعیات را به طوری که انتظارات شخص است تغییر میدهد, وی اشاره میکند به همین دلیل افسران ناو علارقم داده های راداری تصور میکردند هواپیما اف-14 و در حال شیرجه بر روی ناو است.
فاگتی در ادامه اشاره میکند تئوری دیگری که در اشتباه کردن ایرباس با اف-14 وجود دارد این است که اوپراتور رادار ناو موفق به گرفتن سیگنال های اف-14 ای که روی باند فرودگاه بندرعباس بوده شده و وقتی مشغول شناسایی ایرباس بوده فراموش میکند که هوک رادار را از اف-14 باز کرده و روی ایرباس هوک کند به همین دلیل ایرباس بر روی صفحه تکتیکال دیسپلی ناو با نام اف-14 ظاهر میشود.
طبق اطلاعات داده شده از ICAO ایرباس برخلاف ادعای امریکا کاملا در مسیر, سرعت و جهت تعیین شده در حال پرواز بوده است, آمریکا 4 پس از سال انکار بلاخره به تجاوز ناو به آبهای ایران برخلاف قوانین درگیری ارتش آمریکا اعتراف میکند.
جعبه سیاه ایرباس هیچگاه ظاهرا پیدا نشد.
آمریکا ایران متهم کرد که ایران جعبه سیاه را پیدا کرده است ولی بدلیل اطلاعات جعبه دال بر مسیر اشتباه هواپیما و جواب ندادن خلبان به هشدار رادیویی ان را فاش نمیکند, ایران نیز آمریکا را متهم به یافتن و مخفی نگه داشتن آن به دلایل مشابه کرد.
پس از فشارهای زیاد مطبوعاتی و تحت قانون آزادسازی اسرار توسط سیا پس از 20 سال, سازمان سیا اسرار روز 3 جولای 1983 را آزاد ساخت, درحالی که اکثر مطالب سانسور شده بود ولی کلمه Blackbox را جا انداخته بودن, همچنین اکثر متن 5 صفحه ای گزارش یافتن جعبه سیاه ایرباس ایران و اطلاعات پروازی و مکالمات رادیویی پرواز655 قبل از انتشار سیاه و ناخانا شده است.

به گفته دریادار دیوید کارلسون فرمانده وقت ناو USS Sides "دولت هیچگاه نخواست ابعاد پنهان این رویداد آشکار و به بحث گذاشته شود, در صورتی که اگر یکی از سرنشینان ایرباس ملیت آمریکایی داشت قضیه کاملا شکل دیگری میگرفت".

در پایان یاد قربانیان پرواز 655 را گرامی داشته و این فاجعه را به بازماندگان آن عزیزان تسلیت میگوییم.

نویسنده: پارسا(بخش نظامی)

منابع: ویکی پدیا- صفحه ایران ایر فورس در فیس بوک